ژان ویکتور پونسله

ژان ویکتور پونسله ریاضیدان‌ مهندس و فیزیکدانِ فرانسوی بعنوان فرزند نامشروعی از فئودالی زمین دار و وکیل بنام کلود پونسله و مادری بنام آن ماری پرین در اولِ ماهِ جولایِ سالِ 1788 در شهر متز بدنیا آمد. او را پیش از آنکه یکسالش تمام شود به نزد خانواده ای بنام اولیه Olier در شهرکی بنام سن اوول Saint-Avold در باختر متز فرستادند. بعدها پدر و مادر او با هم ازدواج کردند. ژان ویکتور تا سن پانزده سالگی نزد خانواده اولیه بسر برد و همیشه از این سالها با خوشی یاد میکرد. او را پدرِ دانشِ هندسه تحلیلی یا هندسه پروژکتیو میدانند.

پونسله تا سالِ 1810 در پلی‌ تکنیکِ پاریس نزدِ استادانی چون گاسپار مونژ ، لازار کارنو، شارل بریانشون، آندره ماری آمپر، لوئی پوانسو و دیگران به آموختن پرداخت. در سالِ 1812 هنگامیکه ناپلئون خواستارِ لشکر کشی‌ به روسیه شد پونسله با سمتِ ستوانِ مهندس با لشکرِ ناپلئون همراه شد.

در نبردِ سمولنسک که در آن 130000 سربازِ روسی به پایداری در برابرِ 175000 سربازِ فرانسوی برخاسته بودند در حمله ای که در آن پونسله در راس ستونی به نیروهای روس هجوم میآوردند اسبش هدفِ گلوله قرار گرفت و او بر زمین افتاد. فرانسویها پنداشتند که او به همراهِ سرهنگش که او نیز افتاده ولی‌ کشته شده بود‌، کشته شده و به همین سبب در میدان رهایش کرده بودند ولی‌ روس‌ها او را یافته و دستگیر کردند تا از او به عنوانِ افسر بازجویی نمایند. اینگونه بود که او در هژده نوامبرِ سالِ 1812 اسیرِ جنگی گردید. فرانسویها این نبرد را که در آن 5 تیمسارِ ارتشِ اولِ روسیه در آن کشته شدند با پیروزی به پایان رساندند.

باری پونسله را با دیگر بندیان به یک اردوگاه اسرا فرستادند. پس از چندی برایش میسر گشت تا با پایِ پیاده فرار کند و پس از گذشتن از ساراتف Saratov واقع در کنارِ رودِ ولگا به سویِ فرانسه رفت و توانست که سرانجام در سالِ 1814 پس از طی‌ِ مسافتی برابرِ 1500 کیلومتر به فرانسه برسد.

در هنگامِ دورانِ اسارت و بدونِ دسترسی‌ داشتن به هیچگونه کتابی‌ پونسله اساسِ مهمترین اثرش را برنامه ریزی و مطالعه کرد.

او از سالِ 1815 دوباره با سمتِ مهندسِ ارتش در دژ متز Metz خدمت میکرد و کنارش دبیرِ مکانیک نیز شده بود. متز زادگاه پونسله بود. از سالِ 1835 تا 1848 پروفسورِ رشته مکانیک گردید.

او موفق شد که میزانِ بازدهیِ توربینها و چرخ هایِ آبی‌ را بالا ببرد. بازدهیِ چرخِ آبی ‌را توانسته بود حتی تا میزان 100% بالا ببرد.

از سالِ 1835 تا 1848 عضوِ کمیسیون مستحکم سازیِ شهرِ پاریس و همزمان با آن استادِ رشته مکانیکِ دانشگاه سوربن شده بود. در این زمان مقام لشکری او تا درجه سرتیپی بالا رفته بود.

در سالِ 1848 در صفِ اول و پیشاپیشِ شاگردانش در انقلابِ فرانسه ( با انقلابِ کبیرِ فرانسه اشتباه نشود) شرکت کرد.

از سالِ 1848 تا 1850 ریاستِ پلی تکنیک و فرماندهی گاردِ ملی‌ بخشِ رودخانه سن را به عهده گرفت.

از سال 1850 پونسله بازنشسته شد ولی‌ این مانع از آن نگردید تا کارهایی مانندِ ریاستِ کمیسیون برنامه ریزی برایِ نمایشگاه جهانی‌ علم و صنعتِ لندن را به عهده بگیرد.

نامِ پونسله را در لیستِ اسامیِ 72 نفری که با نظر و با عمل در ساختِ برجِ ایفل کمک و همیاری کردند ‌ ثبت و بر رویِ برجِ ایفل نصب کرده‌اند. همچنین در فیزیک یک واحدِ اندازه گیریِ توان را بنامِ او کردند.

پونسله در بیست و دوم دسامبرِ سالِ 1867 در شهر پاریس زندگی‌ را بدرود گفت.