چرا هوش مصنوعی برای خواندن گل نبشته ها مناسب است؟

 

گل نبشته های بسیاری به خط میخی در انبارهای موزه های سراسر جهان انباشته شده اند: هوش مصنوعی رمزگشایی این گل نبشته ها را شتاب زیادی بخشیده است. این گل نبشته ها چه چیزهای جدیدی را در مورد شیوه زندگی در نخستین شهرهای بشریت به ما می گویند؟

نخستین بخش از تاریخ مدون انسان ها به خط میخی نوشته شده است. حدود پنج هزار سال پیش در سرزمینی که از دو سو به دجله و فرات منتهی می شد و میان رودان (به عربی بین النهرین) نام داشت، بابلی ها برای ما گل نبشته هایی به خط میخی بجای گزارده اند که بر روی آنها از سرودهای نظامی گرفته تا دستور تهیه خوراک، ستاره شناسی، امورات مالی و داستان ها و حتی سرگذشتها و گزارشات و نامه های کاملا شخصی برای ما به یادگار مانده اند. خط میخی بابلی ها مدتهاست که رمز گشایی شده است ولی با وجود در انبار موزه های جهان حدود نیم میلیون گل نبشته بابلی در اندازه های گوناگون وجود دارند که هنوز بازخوانی نشده اند.  

خواندن این گل نبشته ها و مهرهای گلی به هیچ روی آسان نیست زیرا حروف و واژه هایی که بر روی آنها قرار دارند به تناسب جای واقع بودنشان در جمله  و پشت سر هم قرار گرفتنشان موارد استفاده متعدد و در پی آن معانی نو با وزنها و اشارات گوناگون پیدا می کنند. بسیاری از این گل نبشته ها و مهرهای گلی بصورت کامل بدست ما نرسیده بودند بلکه با گذشت زمان شکسته شده بودند. کم پیش نیامده که تکه های جدا شده از یک گل نبشته به دست افراد گوناگون افتاده و از یکدیگر  جدا و از هم دور شده اند بگونه ای که بخش هایی از این اجزا که یک واحد را تشکیل می داند اکنون در موزه های گوناگون هستند. در گذشته اگر باستان شناسی می خواست محتوای نوشته های این گل نبشته ها را پیگیری کند، می بایستی آنرا نخست برای خود بر روی کاغذ بیاورد و سپس با آن به موزه و یا نبشته انباری برود و آنرا با محتویات گل نبشته های حاضر در آنجا مقایسه کند و احتمالا پیگیری کند.

از آنجا که خواندن این موارد بگونه الکترونیکی برای هوش مصنوعی آسانتر است، در نتیجه هوش مصنوعی موفق شد با دریافت نگاره هایی از تکه های از هم جداشده و در کنار هم قرار دادنشان مقادیر زیادی از این گل نبشته ها را خوانده و محتوای آنها را دریابد.

چندی پیش پژوهشگران دانشگاه ییل موفق شدند تا با کمک هوش مصنوعی دستور پخت غذاهایی را به انگلیسی برگردانده و آنها را بپزند. هنگامی که از آنها پرسیده شده بود که این دستور پخت را از کجا آورده اید؟ آنها به چند گل نبشته اشاره کرده و گفتند از اینجا. یکی از غذاها از لبو و گوشت گوسفند درست می شد و دیگری از تره و پیاز گویی که گیاه خواری آن زمان هم وجود داشته باشد و سومی هم ترکیبی بود از گوشت گوسپند با شیرترش. مزه این خوراکی ها برای امروزی ها نخست غریب و ناآشنا می نمودند ولی بزودی روشن گردید که آنها پس از مهیا شدن غذای کاملی را تشکیل می دهند.