بحران جهانی آب و تبعات آن بر روی زنجیره مواد غذایی

پژوهشگران برای انسان آینده ای بدون فرهنگ گوشتخواری را پیش بینی میکنند. در کشورهای ثروتمند گوشت مبدل به بخشی از غذای روزانه ارزان قیمت شده است. بنا به پژوهشهای اخیر این دوران بزودی بسر میرسد. افزایش جمعیت و کمبود آب میتوانند که کباب را غذای شاهان نمایند.

کسانیکه میپندارند در آینده نیز میتوان بهمین سبک امروز دوش گرفت و یا خودرو شست و یا کارهای دیگر انجام داد حتی نیم واقعیت را نیز نپذیرفته اند. به گزارش یونسکو متوسط مصرف سرانه مستقیم و غیر مستقیم  آب در جهان سالیانه 1400 متر مکعب برای هر نفر است. این مقدار برابر با 4000 لیتر در روز میباشد. همانطور که گفته شد این متوسط میزان مصرف جهان است. در کشوری مانند آمریکا این مصرف دو برابر رقم یاد شده است و در کشورهایی مانند چاد و سومالی بمراتب کمتر از آن.

اینکه ظروف و پوشاک را با سیستمهای نوین و توسط دستگاه میشویند کمک میکند ولی این کمک به اندازه ای نیست که بتواند چیز عمده ای را نجات دهد زیرا بیشترین آبی را که یک انسان مصرف میکند در خانه هزینه نمیشود بلکه بیشترین مصرف آب در پهنه تولیدات مواد غذایی انجام میگیرد.

تحت تاثير کمبود آب مورد نياز برای توليد محصولات کشاورزی برای تامين مواد غذايی، جمعيت جهان که تا سال ۲۰۵۰ به ۹ ميليارد نفر خواهد رسيد، بايد راه های جديدی پيدا کرد.

روزنامه « گاردين » گزارش می دهد که کارشناسان و دانشمندان منابع آب اخيرا هشدار داده اند که تحت تاثير کاهش منابع آب کره زمين و از سوی ديگر افزايش جمعيت جهان طی چهار دهه آينده اکثريت مردم مجبور خواهند شد که برای تامين مواد غذايی خود به سبزيجات روی بياورند.

در حال حاضر به طور متوسط حدود بيست درصد از پروتئين مورد نياز مورد جهان از مواد غدايی حيوانی مثل گوشت و لبنيات تامين می شود. اما براساس نتايج تحقيقاتی که اخيرا توسط کارشناسان صورت گرفته است همزمان با افزايش جمعيت جهان به مرز ۹ ميليون نفر مردم ناگزير خواهند شد به سبزيجات تکيه کنند و ميزان پروتئين حيوانی در رژيم غذايی مردم به ۵ درصد کاهش خواهد يافت.

در اين تحقيقات که توسط موسسه بين المللی منابع آب در شهر استکهلم انجام شده تاکيد می شود که اگر روند مصرف مواد غذايی به شکلی که در کشورهای غربی و مرفه شاهد آن هستيم ادامه پيدا کند در دهه های آينده آب کافی برای توليد مواد غذايی وجود نخواهد داشت.

برای جبران يک چنين کمبودی مردم ناگزير می شوند که ميزان مصرف پروتئين حيوانی را به حدود پنج درصد کاهش داده و در عين حال سيستم و روشهای بهره برداری و مصرف منابع آب نيز بايد دقيق تر و سختگيرانه تر باشد.

روزنامه « گاردين » می افزايد که همزمان با انتشار اين هشدارها در مورد کاهش چشمگير منابع آب، سازمان ملل متحد و نهادهای خيريه ای که در زمينه تامين مواد غذايی برای جمعيت گرسنه جهان فعال هستند خود را برای مقابله با يک بحران جدی و کمبود شديد مواد غذايی آماده می کنند.

بهای برخی از مواد غذايی از جمله گندم طی چند ماه گذشته در بازارها جهانی حدود ۵۰ درصد افزايش يافته است. دلايل اصلی آن خشکسالی امسال در روسيه و آمريکا است که از توليد کنندگان بزرگ گندم هستند و همينطور کاهش چشمگير در باران های تابستانی در کشورهای جنوبی و شرقی آسيا.

بنياد خيريه « آکسفام » پيش بينی می کند که افزايش قيمت مواد غذايی بر وضعيت کشورهای فقير و در حال توسعه که به شدت به واردات مواد غذايی متکی هستند تاثير مخربی خواهد داشت. تجربه بحران مشابه و افزايش يکباره قيمت مواد غذايی در سال ۲۰۰۸ نشان داد که تحت تاثير اين وضعيت در ۲۸ کشور جهان شورشهای گسترده ای روی داد.

روزنامه «گاردين» از قول دانشمندان می نويسد که توليد مواد غذايی حيوانی به نسبت سبزيجات و گياهان ۱۰ برابر آب بيشتری مصرف می کند. در حال حاضر حدود يک سوم از تمام اراضی قابل کشت در سطح جهان برای توليد خوراک دام مورد استفاده قرار می گيرد. به همين خاطر افزودن حجم سبزيجات و کاهش مواد غذايی حيوانی در رژيم غذايی مردم می تواند راه موثری برای تامين خوراک مردم جهان باشد.

راههای ديگر برای صرفه جويی در منابع آب و جلوگيری از کمبود مواد غذايی عبارتند از مبارزه با هدر دادن منابع آب، پيشگيری از افراط و هدر دادن مواد غذايی در کشورهای مرفه و ايجاد يک نظام عادلانه و متعادل تر در تجارت و خريد و فروش مواد غذای بين کشورهای توليد کننده و کشورهای فقير و وارد کننده اين محصولات است.

در هفته های آينده کنفرانس جهانی منابع آب در شهر استکلهم تشکيل خواهد شد که در آن علاوه بر نمايندگان و نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد و گروههای مدنی و غير دولتی نمايندگان بيش از ۱۲۰ دولت جهان شرکت خواهند کرد تا مشکلات مربوط به منابع آب جهان را بررسی کنند.

مقدار آبی (به لیتر) که برای تولید یک کیلوگرم از موادغذایی نگاره بالا بطور متوسط در مجموع لازم میباشد.

بترتیب از راست : گوشت گاو، پنیر، گوشت خوک، گوشت مرغ، تخم مرغ، لوبیای سویا، غلات و نان حاصله ازآن، سیب زمینی و سیب.