بازگرداندنِ ۱۰ هزار گلنبشته

بازگرداندنِ  مجموعه‌ای از مدارک کهن که زندگی‌ِ  روزمره را در گاهِ  باستان گزارش میکنند، احتمالا بزرگترین بازپسفرستی از این دست برایِ  یک دانشگاهِ  آمریکایی خواهد بود.

دانشگاهِ  کورنل  Cornell University  که یکی‌ از هشت دانشگاهِ  نامی‌ آمریکا و در ردیف دانشگاه‌های هاروارد، ییل، پرینستون، پنسیلوانیا و کلمبیا میباشد، در نظر دارد که ۱۰ هزار لوحه گلی را که بر روی آنها مدارکِ  تاریخی با خطِ  میخی‌ نوشته شده و مربوط به هزاره چهارمِ  پیش از میلاد میباشند به عراق باز گرداند. بر رویِ  این گلنبشته‌ها زندگی‌ِ  روزمره  مردمان آنزمانِ مزوپتامی (بین النهرین) که گاهواره تمدنِ  بشری خوانندش، شرح و گزارش شده اند.

در سالِ  ۲۰۰۰ کلکسیونرِ  نیویورکی اشیأٔ عتیقه‌‌ بنامِ  جاناتان روزنJonathan Rosen   و خانواده‌ اش آغاز نمودند که این گلنبشته‌ها را به دانشگاه کورنل اهدا نمایند.

شمارِ  چندی از روشنفکران و آگاهان  آنزمان به این گرداوری و این اهدا اعتراض‌هایِ  شدید کرده بودند زیرا این گلنبشته‌ها از جمله آثارِ باستانی موزه بغداد بودند که در سالِ  ۱۹۹۱ و به هنگامِ  جنگِ  خلیجِ پارس، از آن‌ مملکت به یغما برده شده بودند. جاناتان روزن اظهار نمود که همه این گلنبشته ها از راه قانونی خریداری شده اند و نتایج هیئت بازرسی در مورد نحوه خرید آنها نیز چیز دیگری را نشان نداده است. او همچنین اظهار داشت که این خواست مادرش پیش از مرگ بوده که این گلنبشته ها را به دانشگاه کورنل هدیه نماییم.

در میان این گلنبشته ها، گزارشاتی از یک شاهزاده سومری از شهرِ  گرسانا هم وجود دارند که مربوط به سده بیست و یکمِ  پیش از میلاد است و در آنها نقشِ  زن در شهرِ  باستانیِ اور به روز شده. در این نبشته‌هایِ راهبردی، نقشِ  حکومتیِ  سیمات ایشتار پس از مرگِ  شوهرش بصورتِ  الگویی نشان داده شده.

دولت عراق سال گذشته طی یک نامه رسمی خواهان بازگرداندن این آثار به عراق گردید.

بنظر میرسد که اگر آثاری باستانی در کشور مبدا به ثبت رسیده باشند، بازگرداندن آنها پس از یغماهای اینچنینی بمراتب آسانتر باشد تا که این آثار پس از کشف گشتن توسط قاچاقچیان  بلافاصله دزدیده شده و در خارج از محل یافت به موزه ها و علاقه مندان فروخته شوند.