سوی ناپاک چهره سلولهای خورشیدی

میلیونها سلول خورشیدی بر روی شیروانیهای ساختمانهای اروپا نصب شده اند. در پارکینگهای عمومی نیز برق برخی از دستگاهها توسط پرتو خورشید و نور روز تامین میگردد. بنظر میرسد که سلولهای خورشیدی میروند تا جای پای خود را در جوامع امروز محکم نمایند. با این وجود نگرانیهای جدیدی نیز بروز کرده اند. نگرانیهایی که نباید دست کمشان گرفت و ساده انگاشتشان.

تا زمانیکه سلولهای خورشیدی کاربرد و عملکرد خود را دارند جای نگرانی وجود ندارد و مسئله ای پیش نمیآید اما بهترین دستگاهها و گرانترین سلولهای خورشیدی نیز روزی به پایان عمر مفید خود نزدیک میشوند و باید بازیافت و جایگزین گردند. متخصصین میگویند میانگین عمر این سلولها از بیست تا سی سال است و پس ازآن این سلولها مبدل به زباله الکتریکی میگردند و بایستی که فکری برایشان کرد و به بازیابی و یا دوراندازی سلولهای خورشیدی پرداخت.

دقیقا همین اندیشه چگونگی  و کیفیت بازیافت زباله های الکتریکی است که به مسئله حادی تبدیل گشته است و سر و صدای فراوانی از هم اکنون به راه انداخته است.

بنظر میرسد که عده ای قصد ندارند که صبر کنند تا فردا شود و سپس فکر فردا کنند.

در حال حاضر دو گونه از این سلولها در بازار عرضه میگردند. یکی سلولهای خورشیدی که بر مبنای سیلیسیم  Silicium ساخته شده اند و دیگر آنهایی که مبنای کادمیوم- تلورید  Cadmium-Tellurid  دارند و همین گروه دوم است که کار را میان دانشمندان، سیاستمداران، لابیهای دست اندر کار تجارت سلولهای خورشیدی و تولیدکنندگان به نزاع کشانده است.

یورگن ورنر Jürgen Werner  پروفسور دانشگاه اشتوتگارت آلمان میگوید : کسی که با شنیدن نام کادمیوم و بازیابی دوباره آن وحشت زده میشود، کاملا حق دارد.

سرب، کادمیوم تلورید و کادمیوم سولفید از سوی اتحادیه اروپا در زمره مواد سمی و خطرناک رده بندی شده اند که بر روی محیط زیست و سلامت انسان و حیوانات تاثیرات مخرب و نابودکننده ای میگذارند.

پروفسور ورنر که در گروه  NTSA (Non-Toxic Solar Alliance) یا گروه اتحادیه سلولهای خورشیدی غیرخطرناک نیز فعالیت میکند، اظهار میدارد : نصب مواد سمی را بر روی شیروانیها و سقفهای اروپا متوقف کنید. 

کادمیوم میتواند سرطان زا باشد و علاوه برآن بر روی بافت استخوانها و کلیه انسان تاثیرات بسیار منفی بگذارد. پروفسور ورنر میگوید، من نیز معتقدم که بایستی از پدیده  فتو ولتائیک حمایت کرد اما نه بهر قیمتی. 

انتقادات و اعتراضات  تند از سوی تولید کنندگان نیز قابل انتظار بود.

رئیس شرکت آمریکایی فرست سولار  Firs Solar  که بخاطر قیمت کمتر کادمیوم تلورید از آنها در تولیدات خود استفاده میکند میگوید : علت فروش زیاد تولیدات کارخانه اش همانا استفاده از کادمیوم تلورید ارزان است. در صورتیکه این کارخانه بخواهد ار سیلیسیم استفاده نماید، بهای اجناس او چند برابر گرانتر خواهد شد و خریداران خود را از دست داده و مجبور خواهد شد تا کارگران و کارمندان خود را اخراج نماید.

اخراج کارکنان و افزایش تعداد بیکاران از دلایلی هستند که موجب میشوند تا دولتها چشم خود را بر روی برخی از مسایل ببندند.

منتقدین به این موضوع توجهی نکرده و سرچپه (برعکس) آن دامنه اعتراضات خویش را گسترده تر میکنند. آنها معتقدند که یک شرکت خصوصی هیچگاه نمیتواند که بازیافت کالاهای خود را تضمین نماید و زمانیکه یک تولید کننده  کالای ارزان و کم کیفیت به بازار عرضه میدارد وضع بدتر هم میشود زیرا بازیافت اجناس کم کیفیت او را که مشکلتر و گرانتر میباشد بایستی دیگران بعهده بگیرند.

بعبارتی سود را او میکند و بدبختی را ملتها و دولتها خواهند کشید.

سازمان اتحادیه اروپا به اعتراضات توجه کرده است و قرار است که نتایج بررسیهای چهارده دانشمند از هفت کشور جهان که بنا به استاندارد و معیار شماره  2002 / 95 / EG  برخی از فرآورده ها را آزمایش کرده اند، خوانده شوند و سپس تصمیم نهایی در مورد کالاها گرفته شود.