دوچرخه های کرایه ای شهری

نام آنها دوچرخه شهری "ولیب" و یا "سیتی بایک" است. بیش از 100 بزرگ شهر اروپایی سیستم دوچرخه های کرایه ای شهری دارند. پرسش مناسب اینستکه آیا دوچرخه های کرایه ای شهری آینده ترابری و جابجایی مردم را در شهرهای بزرگ بعهده خواهند گرفت؟

کشور فرانسه پیوسته برای تولد یک انقلاب مناسب بوده است. از انقلاب کبیر فرانسه گرفته تا انقلاب صنعتی، انقلابهای هنری و علمی و حتی انقلاب در مد. بنظر میرسد که در بخش وسایل تردد و جابجایی مردم هم دوباره انقلابی در این کشور در شرف وقوع باشد. ولیب موفق شده است که تناسب تردد توسط وسایل نقلیه را در شهر پاریس تا حدی بهم بزند.

در پاریس امروزه 1451 ایستگاه کرایه دوچرخه  که دارای  20600 دوچرخه هستند، وجود دارند. کرایه این دوچرخه ها هم مبلغ ناچیزی هستند. اگر بخواهید برای یکبار و یا یکروز کامل آنها را کرایه کنید، بایستی که یک یورو بپردازید. در صورتیکه بخواهید مشترک سالانه گردید پرداخت بیست و نه یورو بیشتر لازم نیست. ولیب را شما میتوانید از یکی از ایستگاهها دریافت کرده و در ایستگاه دیگری تحویل دهید.

نام ولیپ از کجا پیدا شده؟ ولیپ مخلوطی از دو نام مختصر شده، واژه ولو بمعنای دوچرخه و لیبراسیون به معنای آزادی است که در جمع نام ولیب را میسازند.

شهروندان، توریستها، و شهرداری پاریس بیشترین استفاده را از ولیب میبرند. سرشماریها میگویند که 46 درصد از رانندگان ولیب بمراتب کمتر از پیش مایل هستند که با خودرو در راه باشند. 

در همه پرسی که اخیرا انجام گرفت، 94 درصد پاریسی ها دارای نظر بسیار مساعد نسبت به ولیب هستند و معتقدند که شهرشان توسط ولیب آرامتر گشته و بیشتر از پیش قابل تحمل شده است. 

از زمانیکه سیستم ولیب را در شهر پاریس به راه انداخته اند بیش از 50 میلیون بار دوچرخه های آن به کرایه رفته اند و این نه تنها یک رکورد جهانی است بلکه حتی میتواند که الگویی برای دیگر شهرهای بزرگ جهان گردد.

در لندن نیز از آخر ماه جولای امسال مشابه این سیستم بکار گرفته شده و بهبودهای موضعی در وضع ترافیک این شهر بوجود آمده است. لندن از سال 2003 با شیوه ای مشابه با این سیستم بنام سیتی ماوت آغاز کرده بود. شهردار این شهر آقای بوریس جانسون میگوید بمنظور جدا نمودن مردم از خودروهایشان و دور نگاه داشتن سیل عظیم خودروها از مرکز شهر لندن 5000 دستگاه دوچرخه را در سیصد ایستگاه مستقر نموده اند. مخارج تقریبی خرید، نگاهداری و تعمیر این دوچرخه ها را بیست و چهار میلیون یورو در سال تخمین میزنند.

بمنظور تامین بهتر مخارج، شهرداری لندن بدنبال اسپانسرهایی که مایل به کمک بودند، افتاد زیرا در این شهر بابت نیم ساعت نخست کرایه دوچرخه ها مبلغی دریافت نمیشود و اکثر مردم نیز دوچرخه ها را تنها برای همین مدت قرض میگرفتند. 

در شهر هامبورگ آلمان هم 80 درصد استفاده کنندگان اینگونه دوچرخه ها از آنها برای مسیرهای کوتاه شهری استفاده میکنند. بهای کرایه این دوچرخه ها برای مسیرهای طولانی تر ساعتی 1،2 یورو و یا حداکثر 12 یورو در روز میباشد. در شهری که بهای بلیط روزانه اتوبوس و مترو از اینهم ارزانتر است، شهروندان برای طی مسافتهای طولانی کمتر به این دوچرخه ها مراجعه میکنند. 

شهرداری هامبورگ نیز جهت تعمیر و نگاهداری این دوچرخه ها سالانه 1،1 میلیون یورو هزینه میکند. هامبورگ بتازگی موفق شده که برای این منظور اسپانسری پیدا نماید.

شهردار پاریس سیستم ولیب را به یک شرکت خصوصی واگذار نمود و در صدد است که بمنظور ایجاد رقابت و بالا نرفتن بیرویه قیمتها به دو تا سه شرکت خصوصی دیگر نیز اجازه فعالیتهای مشابه دهد.

این شرکتها بیشتر درآمد خود را از راه آگهی ها و تبلیغاتی که در ایستگاههای خود و بر روی دوچرخه های خود میکنند، بدست میآورند.

امری که شهرداریهای شهرهای اروپا از آن غافل نمانده اند و در گسترش شبکه های آن کوشایی فراوان دارند، ایجاد راههای دوچرخه رو و یا اختصاص دادن بخشی از پیاده روها و یا حاشیه خیابانها برای مسیر دوچرخه است. آنها این امر را بسیار جدی میگیرند.