نابودی گروهی گونه ها با سرعتی باورنکردنی

آخرین محاسبات نمایانگر این هستند که : در حال حاضر گیاهان و جانوران با شتابی شگفت انگیز منقرض میگردند. آخرین باری که گونه ها به اینصورت بطور عمومی منقرض گشتند، پایان دوره دایناسورها بود.

پژوهشگران میگویند هنوز هم بکلی دیر نشده است و میتوان از وقوع مکرر این پدیده جلوگیری کرد.

انقراض عمومی گونه ها تنها منحصر به دایناسورها نبود بلکه گونه هایی مانند دودو و انسانهای نئاندرتال نیز به همین بلا گرفتار آمدند. بطور کلی 99 درصد تمامی گونه هایی که در طی سه ونیم میلیارد سال گذشته بر روی کره زمین بوجود آمده اند، نابود گشته و از میان رفته اند. پدید آمدن و انقراض گونه ها امری طبیعی میباشد که به چرخه تکامل مربوط میگردد.

                                                                        دودو  

پژوهشگران معتقدند که در 540 میلیون سال گذشته پنج دوره حاد وجود داشته اند که در آنها سه چهارم گونه های موجود منقرض گشتند. پرسشی که اکنون مطرح میگردد اینستکه آیا ما اکنون در میان دوره ششم این چرخه قرار داریم؟

ترس از اینکه دوره ششم آغاز شده است را دانشمندان و پژوهشگران تا کنون چندین بار گوشزد کرده اند برای نمونه گوشزد در مورد ماهیگیری بیش از حد که گونه های زیاد  آبزی را به مرز نابودی  مستقیم و غیر مستقیم کشانده است.

در تمامی جهان هر جا که جنگلها نابود میشوند، حیوانات و جانورانی بی خانه و بی پناه گشته و در معرض نابودی  قرار میگیرند  بدینوسیله یک چهارم کل حیواناتی که در اینگونه مناطق زندگی میکنند بکلی منقرض میگردند یا در معرض جدی خطر انقراض قرار میگیرند. برای نمونه اورانگ اوتانهای برنئو Borneo . این رقم در مورد دو زیستان حتی به چهل درصد میرسد. از 48000  گونه گیاهی و جانوری که در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از محیط زیست  IUCN, International Union for Conservation of Nature قرار دارند، 3325 گونه در معرض انقراض و 17300 گونه دیگر در معرض خطر جدی هستند.

یک گروه از دانشمندان آمریکایی با عرضه کردن محاسباتی کلی اما دقیق در صدد است تا برای همگان مشخص نماید که آیا سرعت از بین رفتن گونه ها بر روی کره زمین در حال حاضر با پنج دوره فاجعه بار نابودی گونه ها در گذشته همسانی و همگونی دارد یا نه. این گروه از دانشمندان دانشگاه برکلی کالیفرنیا به سرپرستی  پروفسور آنتونی بارنوسکی  با مکاشفه و محاسبه بر روی میزان و تعدد انقراض گونه ها در 500 سال گذشته و قرار دادن آنها در برابر داده های شناخته شده مشابه از دورانهای پیشین پنجگانه  نابودی گونه ها، عمل نمود.

نتیجه این پژوهشها : ضریب فعلی نابودی گونه ها در مقایسه با پنج دوران فاجعه آمیز پیشین بمراتب بالاتر است. اگر بشریت اقدامی جدی برای متوقف نمودن این واقعه که خود در پدید آمدن آن سهم بزرگی را داراست، بعمل نیاورد امکان بروز دوران فاجعه ششم در یک یا دو سده آینده حتمی است.

دانشمندان سه فرضیه زیر را جهت نشان دادن احتمال چگونگی نابودی عمومی گونه ها عرضه نموده اند:

1 -  تمامی گونه هایی که از سوی  IUCN  بعنوان گونه های در حال انقراض اعلام گردیده اند طی 100 سال آینده از صحنه گیتی محو میگردند و گونه های در معرض خطر با شتابی باورنکردنی در آستانه نابودی قرار خواهند گرفت. در این حالت پروسه نابودی گونه ها در فاصله زمانی 900 تا 2300 سال آینده تکمیل خواهد شد.

2 -  گونه های در حال انقراض صد سال آینده را به پایان نرسانده و گونه های در معرض خطر با سرعتی بیشتر از حد انتظار طی 240 تا 540 سال آینده نابود خواهند شد.

3 - در این فرضیه مدت زمان نابودی گونه ها چیزی میان 5400 تا 11300 سال پیش بینی شده است.

احتمالا این امر مشتبه خواهد شد که این یک مدت زمانی طولانی است که در آن فرصت کافی برای  ورق را برگرداندن وجود دارد اما در مقام مقایسه با نابودی دستجمعی و کلی شناخته شده برای بشر، این مدت زمانی بصورت وحشتناکی کوتاه میباشد.

نابودی گونه ها در هر یک از پنج دوره فاجعه آمیز شناخته شده گذشته در فاصله زمانی میان صدها هزار تا میلیونها سال انجام گرفت که در مقایسه با سه سناریوی مطرح شده بالا بسیار طولانی تر بودند.

با وجود این پژوهشگران بر این باورند که انسان هنوز در موقعیتی قرار دارد که بتواند با به انجام رساندن اقداماتی درست  و مناسب از وقوع فاجعه دوره ششم جلوگیری نماید.

پژوهشگران همچنان بر این امر واقف و مقرند که در محاسبات انجام شده از سوی آنها تنها بررسیهای ثبت شده در چند صد سال گذشته گنجانده شده اند و این از دقت محاسبات آنها میکاهد.