کهن ترین شهرهای آلمان – بخش سوم

 

اشپایر  Speyer

شهری با 51 هزار نفر باشنده در ایالت راین لند فالس آلمان. این شهر که در شمال شهر کارلسروهه و جنوب غربی شهر هایدلبرگ قرار دارد، در مسیر رودخانه راین و در کرانه آن ساخته شده است.

مانند بسیاری دیگر از شهرهایی که در گاه پیش از میلاد تأسیس شده بودند، اشپایر یک مکان استراتژیک مهم برای سربازان رومی بود. منطقه ای در راین لند فالس امروزی که از ده ها هزار سال پیش در دوره نوسنگی مسکونی بود. پس از جنگ با گول ها، اردوگاه رومی در حدود ده قبل از میلاد ایجاد شد. در زمان سلتی ها نام شهر نوویوماگوس بود. 

                                  ساختمان قدیمی شهرداری شهر اشپایر

یافته‌های گوناکون از دوران نوسنگی و دوران برنز نشان می‌دهند که تراس‌های موجود در اشپایربه‌ویژه زبانه نیدرتراسسن در کنار رودخانه راین، همیشه مکان‌های سکونت‌گاه جالبی برای انسانها بوده‌اند. در سده دوم پیش از میلاد، این منطقه محل سکونت سلت‌های مدیومتریک یکی از قبایل سلتی (کلتی) بود.

پس از فتح گال ها بوسیله رومیان در سال 50 پیش از میلاد، این بخش از رودخانه  راین نیز بخشی از مرز امپراتوری روم شد هرچند این منطقه هنوز خارج از حیطه فعالیت های نظامی آنها قرار داشت. احتمالاً  اردوگاهی نیز برای یک نیروی پیاده 500 نفره در آنجا ساخته شده بود. این پست نظامی رومی سپس انگیزه ای برای ایجاد یک شهر از سوی ایشان گردید. در حدود سال 150 این شهر با نام سلتی نوویوماگوس  Noviomagus  یا  Neumarkt (واژه های مغازه، مگازن فرانسوی ومارکت از ریشه ماگوس می باشند) در نقشه جهانی بطلمیوس یونانی ظاهر شد.

                           نمای بیرونی کلیسای جامع شهر اشپایر همراه با رودخانه راین در پشت آن

همین نام در سفرنامه آنتونینی، راهنمای سفر آنتونی و نقشه راه های سده سوم نیز آمده است. از سال 260 زیر حملات دائمی آلامانی ها (یکی از قبایل متعدد ژرمن که از سوی فرانسوی ها نامش برای همه کشور آلمان استفاده شد) نواحی اطراف اشپایر در جانب خاوری رودخانه راین دیگر قابل دفع نبودند و مرز امپراتوری روم می بایست تا پشت رودخانه راین عقب نشینی می کرد واینگونه بود اشپایر دوباره به یک شهر مرزی تبدیل شد.  در سال 406، سوئی ها، وندال ها و آلان های سرمتی (سرمت ها از قبایل ایرانی بودند)  تحت فشار هون های در حال پیشروی از راین عبور کردند و در مسیر خود به داخل گال، اشپایر را زیر پا گذاشتند. یک "گور شاهزاده  Fürstengrab " مربوط به 400 پیش از میلاد با تزئینات غنی در Altlußheim در ساحل راست رود راین، در حدود چهار کیلومتری  Speyer، گواه حضور آلانو- سرمتی ها (از تیره قبایل ایرانی) است.

                                      بازسازی گور شاهزاده که در سال 1874 کشف شد

نویس  Neuss

شهری در ایالت  نورد راین وستفالن  با 153 هزار باشنده  واقع شده بر کرانه باختری  رودخانه راین که در میان شهرهای کلن، مونشن گلادباخ و نزدیک به شهر دوسلدورف قرار دارد. 

                                      کلیسای جامع شهر نویس به هنگام کریسمس

رومی ها در اینجا نخستین اردوگاه نظامی خود را که ارزشی استراتژیک داشت در حدود سال 16 پیش از میلاد برپا کردند. در این شهر هم به احتمال خیلی زیاد قبایل سلتیک و ژرمن پیش از اینکه رومی ها اردوگاه نظامی خود را برپا کنند، ساکن بودند. نویس در نقطه پایان راهی نظامی / بازرگانی بود که از شهر لیون ( سرزمین گال ها) در فرانسه آغاز می شد و پس از گذشتن از شهر تریر در نویس پایان میافت.

                                  بازمانده بنایی رومی که بر روی آن ساختمانی بنا شده است

شکست رومیان در نبرد واروس (سال 9 پس از میلاد) در برابر ژرمنها، که در آن گروه‌هایی از اردوگاه لژیونری Neuss نیز درگیر بودند، تلاش‌های روم را برای گسترش این شهر در پی داشت.  تامین امنیت مرزهای خارجی روم در کانون سیاست نظامی روم قرار گرفت و گروه‌های زیادی از نیروهایش در کرانه های رود راین متمرکز شدند. در سده نخست پس از میلاد، یک اردوگاه سنگی برای لژیونرها با مساحت 80 هکتار در Neuss ساخته شد که فضایی برای حداکثر چهار لژیون را فراهم می کرد. باستان شناس کنستانتین کوئنن توانست تقریباً به طور کامل اردوگاه را در قرن نوزدهم حفاری و نقشه برداری کند. بازسازی ب کمپ در موزه کلمنس سلس است.

                               یک برج دیده بانی رومی بازسازی شده پیرامون شهر نویس