جستجوگر در این تارنما

Wednesday, 8 September 2010

ایرانیان و یونانیان – گفتار یک بخش هفدهم

همچنین پوتیده آ (پ1) در شبه جزیره کالکیدیکه (پ2) از وابستگان به کورینت بود. در این زمان آتن زیر نفوذ خاندان پئی سیستراتید یعنی هر دو پسر پئی سیستراتوس، هیپیاس و هیپارک قرار داشت. پدر ایشان پئی سیستراتوس، شالوده تبدیل آتن به قدرت دریایی را ریخته بود و در زمان حکومت وی نه تنها جزیره سالامیس که مورد اختلاف میان آتن و مگارا بود، در تملک آتن درآمد، بلکه در تنگه داردانل (پ3) که میان آسیا و اروپا قرار داشت و کشتی های حامل حبوبات پونتی برای رساندن محموله های خود به آتن از آن میبایستی بگذرند، از سالیان دراز پایگاهی مهم دریایی را در اختیار داشت و شهر سیگئیون در این ناحیه از زمان سولون، آتنی گشته بود.
پئیستراتوس از آن گذشته دارای املاک با ارزش دیگری نیز در تاسوس سرزمین اصلی تراکیه بود و آنهم چیزی نبود جز معادن طلای پانگئیون که درآمد آنها را پئیستراتوس برای حقوق و مواجب مزدوران بیگانه لازم میداشت. از آنجائیکه ایرانیان در بخش اروپایی هلسپونت (پ 4) فرود آمدند و بیش از همه از زمان لشگرکشی داریوش (512/513) برای سرکوبی اسکیتها (پ 5)، این مایملک در حیطه نفوذ سیاسی ایران قرار گرفت و احتمال این نیز میرود که ترس از دست دادن این منبع درآمدی بزرگ برای آتن، یکی از عوامل موثری بوده باشد که موجبات سرنگونی خودکامه را فراهم کرده باشد.
----------
پ 1 - Potidea یا به یونانی باستان Poteidaia بندر شهری در جنوب شبه جزیره کالکیدیکه که توسط مهاجرین یونانی که از کورینت آمده بودند آباد گردید. این مهاجرین بیشتر از راه تجارت با همسایه ثروتمندتر خویش مقدونیه امرار معاش کرده و براثر آن خود نیز متمول گردیده بودند بطوریکه خودشان محل ضرب سکه های منحصر به خویش را داشتند.
پوتیده آ در مراحل اولیه جنگهای پلوپنزوسی، نقش حساس و مهمی را داشت. پوتیده آ که جزو اتحادیه دریایی آتیک بود، همزمان روابط بازرگانی حسنه ای را با کورینت دنبال میکرد و کورینت خود از متحدان اسپارت که دشمن آتن بود بحساب میآمد.
آتنیها از این متحد خود خواستند که دیوارهای شهر خود را هموار کرده و کارکنان کورینتی را از شهر خود بیرون کنند. زمانیکه اهالی پوتیده آ از این خواسته آتن سرباز زدند، توسط نیروهای مهاجم آتنی پس از دو سال محاصره، اشغال گشتند(430 پ.م.).

پ 2شبه جزیره ای در شمال شرقی یونان که مشهورترین شهر آن تسالونیکی میباشد. این شبه جزیره که بصورت سه انگشت ( کاساندرا، سیتونیا و آثوس) میباشد، در شمال دریای اژه قرار دارد. غرب کالیکیدیکه پوشیده از تپه های کم ارتفاع میباشد که اکثرا مورد استفاده کشاورزی قرار میگیرد. هرچه بیشتر بطرف جنوب و شرق پیشروی کنیم، جنگلهای مختطلی را میابیم که در آنها درختهای سوزنی و بلوط را میتوان مشاهده کرد.
سواحل شبه جزیره بیشتر مورد استفاده صنعت گردشگری قرار دارند. متاسفانه برای گسترش بیشتر سطح قابل ساخت و از آنجا که جنگلها تا زمانیکه وجود دارند، مورد حفاظت قانون قرار میگیرند، در سالهای اخیر آتش سوزیهای عمدی بسیاری در جنگلها صورت گرفته تا بوسیله نابودی جنگلها، مانع قانونی و حقوقی در برابر ساخت هتل جهت جذب گردشگر و کسب سود حاصل از آن وجود نداشته باشد.

پ 3 و 4 – تنگه داردانل ( ن . ک . به تنگه داردانل یا دریای هلسپونت ).

پ 5 - اسکیت بزبان یونانی باستان معنای پیاله را میدهد. به گمان یونانیان مردمان اسکیت همواره پیاله ای همراه خود داشتند. برخی دیگر از یونانیان معتقد بودند که اسکیتها پس از پیروی بر دشمنان خویش از کاسه سر ایشان پیاله درست کرده و از آن شراب مینوشیدند بهمین جهت ایشان را اسکیت میخوانند.
واقعیت هرچه بوده باشد، اینقدر مسلم است که اسکیتها قبایل متعددی بودند با نامهای گوناگون و از دسته مردمان کوچ نشین آریایی در دنیای باستان را تشکیل شده بودند که در سرزمینی پهناور که از غرب مغولستان و جنوب سیبری شروع میشد و تا رود دانوب ادامه میافت، زندگی میکردند. اینان سوارکاران بسیار خوب و تیراندازان بسیار دلیر بودند.
اسکیتیها( مشخصا سرمتها از میان ایشان) در حوالی سده هشتم پیش از میلاد به سواحل شرقی دریای سیاه دست یافتند. مرزهای شمالی ایران باستان با ایشان مشترک بوده و علیرغم پیوندهای نژادی و مذهبی که میان ایشان وجود داشت، پیوسته نبردهایی بین هر دو در میگرفت. ایرانیها همگی ایشان را با نام کلی سکاها مخواندند هر چند که ایشان از چندین قبیله جدا از هم تشکیل شده بودند. سکاها، کیمریها ، سرمتها، ماساگتها و ..... از قبایل اسکیتی بشمار میروند.
در روزگار مادها سکاها بارها به ایران و ماد تاختند. آنها گاه با آشوریها هم پیمان میشدند و گاه بهمراه مادها بر آشوریان حمله میآوردند. بهرحال در کنار گروه هایی از سکاها که در سیستان و یا در تپورستان (سگاسر = سگه سر = سنگسر در جنوب دریای کاسپین) سکنی گزیدند، عده دیگری از آنان توسط مادها به ماد کوچ داده شدند و سرزمین ایشان را سکزی یا ساکز متشکل از سکا و زی یا زای یعنی زائیده شده ( این واژه هنوز در میان پشتوهای افغانستان رواج دارد. نامهایی مانند غلجه زای یا کرزای) بمعنای از سکازاده، نامیدند که امروزه به نام سقز خوانده میشود.
در میتولوژی ایرانی، افراسیاب ( این نام در اوستا بصورت فرنگرسین بمعنای هراس انگیز آورده شده است) پادشاه توران و نبیره اش ارجاسب (بمعنای دارنده اسب ارجمند) از سکاهایی بودند که جزیی از ایران حساب نمیگشتند و همزمان رستم نیز از آندسته از سکاهائی بود که بخشی از ایران را تشکیل داده و در فرصتهای گوناگون ناجی ایران گشتند. در همین رابطه بایستی که دیگر بار اشخاصی مانند سورنا و یا یعقوب لیث را بیاد حافظه تاریخی خود آوریم.
بر اساس یافته ها و کاوشهای اخیر، زبان اسکیتی از خانواده زبانهای ایرانی بوده است که امروزه از این زبان چیزی باقی نمانده ولی واژه هایی از این زبان وارد زبانهای دیگر گشته و به اینصورت هنوز به حیات خویش ادامه میدهند (برای نمونه چرم و یا عدد هفت و یا اسپ و همچنین حضور واژه هایی از زبان اسکیتی در زبانهای اروپایی).
46


دنباله پاورقی صفحه 46
----------------------


نشان یافته شده طلایی از یک سوار سکائی مربوط به سده پنجم پیش از میلاد که در کورگان کول اوبای اوکرائین یافته شده و امروزه در موزه ارمیتاژ روسیه نگاهداری میشود. کول اوبا بمعنای تپه خاکستر میباشد.
47



48



49




گستره حکمرانی سکاها ( تورانیان ) در حدود 100 پیش ازمیلاد و مقایسه آن با امپراتوری اشکانی ( پارتی ). قلمرو سئوروماتها = سرمتها در نقشه بالا در بخش اروپایی کمتر از آن چیزی که بوده نشان داده شده و این شاید بخاطر محدود کردن زمانی نقشه بالا ( 100 پیش از میلاد) باشد ورنه همانطور که در صفحات پیشین نیز ذکر شد زیورهائی از ایشان حتی در لهستان نیز یافت شده است و در کرواسی با سرداران رومی به جنگ بوده اند.


50

3 comments:

علی said...

ارادتمندم

یزدان said...

درود
سپاس فراوان
میخواستم بدانم از نظر شما اشکال ندارد که این مجموعه نوشتارهای ایرانیان و یونانیان را در تالار گفتگوی امرداد با ذکر منبع و لینک کامل قرار دهم؟

فرهنگی‌ - تاریخی‌ - صنعتی said...

آقای صفایی عزیز،
با سپاس از لطفی که دارید.
قرار دادن این مجموعه به آنصورتی که نوشتید نه تنها اشکالی ندارد بلکه با کمال میل حاضر بدریافت انتقادات وارد به آن نیز میباشم.
موفق و پیروز باشید.
فرهنگی – تاریخی – صنعتی