کاوشگران محکوم به صبر

پیرامون خرابه های شهر اور را هاله ای از معما فرا گرفته است. آیا این شهر همان محل تولد ابراهیم نبی است؟ در حال حاضر حالت فوق العاده حاکم بر عراق، مانع از جستجو و کاوشگری باستان شناسان است.

این پایتخت باستانی سومریها با گنجهای 4500 ساله پنهان در دل خود که در انتظار کشف شدنشان هستند، میتواند که روزی اهرام مصر را به حاشیه براند.

بنا بر داستانهای انجیل، این شهر محل تولد ابراهیم نبی میباشد. بغیر از آن شهر اور یکی از گاهواره های تمدن بشری است که بصورت مخروبه و پنهان در خاک در نزدیکی شهر امروزی نصیریه عراق قرار دارد. از زمان سقوط صدام حسین در سال 2003 در این منطقه ناآرامی وجود دارد و طبعا در چنین شرایطی خاکبرداری و کاوشهای باستان شناسی جزو ارجحیتهای هیچ رژیمی قرار نمیگیرند، هر چند که از سال 2005 به اینطرف هیئت های کوچک باستانشناسان عملیات کاوش و تا حدی هم خاکبرداری را از سر گرفته اند.

خانم آنا پروسه Anna Prouse کاردار سیاسی ایتالیا در عراق که مامور نظارت بر بازسازی این استان عراق گردیده در این رابطه میگوید : بخت (شانس) آنکه شکوه و عظمت باستانی اور دوباره بزودی نوازشگر چشم دوستداران گردد، چندان خوب نیست زیرا ماموران و مسئولین ابتدا در اندیشه بازسازی سیستم های آب آشامیدنی، برق، فاضلاب، مدرسه، خیابان و جدول کشی و غیره هستند، امری که طبیعی میباشد. بنابراین برای عملیات بزرگ کاوش و خاکبرداری شهر اور دیگر پولی باقی نمی ماند.

تاکنون تنها بیست درصد از خرابه های این شهر از زیر خاک بیرون آورده شده و آنهم توسط انگلیسیها و آمریکائیها. استیو تاینی Steve Tinney استاد آشورشناس دانشگاه پنسیلوانیا در آمریکا مطمئن است که هنوز چیزهای فراوانی برای کشف کردن و یافتن وجود دارند. خود او بیشتر از هرچیز آرزو دارد که موفق به یافتن سنگ نبشته های فراوان گردد.

دانشگاه او با همراهی موزه لندن هزینه حفاریهای باستانشناسی را از سال 1922 تا 1934 در این ناحیه بعهده گرفته بودند.

بهنگامیکه باستانشناس انگلیسی چارلز لئونارد وولی Charles Leonard Woolley در آغاز سده بیستم، 16 گور شاهانه اور را از زیرخاک بیرون آورد، به آثار باستانی شگفتی دست یافت. از میان نمونه های یافته شده توسط او میتوان از خنجری زرین با تزئیناتی از لاجورد بر روی دسته آن، پیکره قوچی که بسیار هنرمندانه و ظریف ساخته شده بود، سرپوشی زرین یکی از پادشاهان سومر و یک چنگ کوچک موسیقی که مزین به مجسمه سر یک گاونر بود را نام برد که از نظر ارزش هنری، تاریخی و قیمتی با یافته های مقبره توتانخامون برابری میکردند. برای باستان شناسان این اشیا حتی باارزشتر از اشیاء یافته شده در مصر بودند زیرا که قدمتشان 1000 سال بیشتر از هم ردیفان مصریشان بود.

اما از همه جالبتر و شگفت انگیزتر همانا زیکوراتی از هزاره سوم پیش از میلاد بود که بگونه ای عجیب نسبتا خوب مانده بود. این زیکورات پلکانی شکل در زمان خویش به مجموعه پرستشگاههائی تعلق داشت که در کنار مراسم مذهبی به امور دیوانی و بایگانی نیز رسیدگی میکرد.

آنگونه که در انجیل نوشته شده شهر اور یکی از مراکز تمدن سومر در جنوب منطقه میان رودان بود که تا زمان تسلط اسکندر مقدونی به حیات خود ادامه داد.

این شهر در دوران شکوفائی خویش دارای خیابانهای سنگفرش شده همراه با ردیفهای درختکاری شده شبیه بولوار بود و مدارس متعددی داشت که شعرا و حکمای زیادی را در خود جای میدادند.

تا کنون باستانشناسان بر این عقیده اند که این امپراتوری که در آن هنر، معماری و قانونگذاری منحصر بفردی وجود داشت زادگاه خط میخی بود که قدیمیترین خطی است که تا کنون برای انسان شناخته شده است.

دکتر یوسف مجیدزاده سرپرست هیئت باستان شناختی حوزه هلیل رود کنارصندل جیرفت در ارتباط با دو كتيبه به دست آمده از كاوش‌هاي كنارصندل طي فصل‌هاي سوم و چهارم زمان اختراع خط در کنار صندل را حدودا دو سده پیشتر از اختراع خط میخی دانسته است. تحقیقات در این مورد هنوز ادامه دارند.