آیا خودروهای برقی کاملا پاک هستند؟

بیشتر مردم فکر میکنند اندازه پاک بودن یک خودروی برقی بستگی به میزان و نوع برق مصرف شده در آن دارد.

من میگویم که حتی با تمیزترین و پاکترین برقهای مصرف شده یا مورد مصرف این خودروها هم نمیتوان گفت که کارنامه زیست محیطی یک خودرو برقی از تولید دی اکسید کربن پاک و منزه است.

خودروهای برقی دارای لوله اگزوز نمیباشند و این نیز برای اینگونه خودروها شگفت انگیز هم نیست اما پرسش اصلی اینستکه آیا در این خودروها میزان تولید دی اکسید کربن پائین است؟ پاسخ : بنظر من نه.

بگذارید مسئله را کمی روشنتر مطرح کنم. آیا در خودروهای بنزینی و دیزلی میزان تولید دی اکسید کربن همان اندازه ای است که تولید کنندگان خودرو میگویند؟

پاسخ : باز هم نه.

برای محاسبه درست و دقیق میزان دی اکسید کربن تولید شده توسط خودروها بایستی که شیوه محاسبه را به روز کرد و به حقیقت نزدیکش ساخت.

حقیقت اینستکه برای تولید برق مورد نیاز خودروهای برقی بایستی روی به نیروگاههای تولید برق آورد که خودشان یا با ذغال سنگ یا با گازوئیل یا با گاز و یا با نیروی هسته ای کار میکنند. اما این پایان ماجرا نیست.

برای استخراج ذغال سنگ، نفت یا گاز نیز بایستی دی اکسید کربن تولید شده را از لحظه شروع به حفاریها جهت بیرون کشیدن منابع انرژی فسیلی، خود عملیات بیرون کشیدن مواد اولیه از دل خاک و سپس انتقال آن به پالایشگاهها و خود جریان پالایش را محاسبه نموده و نتیجه را بر روی تعداد خودروهای تولید شده سرشکن کرد.

اگر هم از انرژی هسته ای استفاده شده که آنهم شیوه محاسبه خود را دارد.

تنها پس از بازنگری و محاسبه تمامی داده هاست که میتوان ارقام و اعداد درست را بهمگان عرضه نمود.

به اینگونه محاسبه ها Well-to-Wheel میگویند که مخفف آن WTW میباشد و در آن نیروی مصرف شده از زمان رفتن بسراغ منابع انرژی تا زمان بحرکت افتادن چرخ خودروها در نظر گرفته میشود .

اگر بخواهیم مته به خشخاش بگذاریم و از پاپ هم کاتولیکتر شویم باید دی اکسید کربن منتشر شده در محیط زیست که بر اثر تولید خود خودروها بوجود میآیند را هم به این محاسبات بیفزاییم.

در مورد خودروهای برقی نیز بایستی دی اکسید کربن تولید شده برای ساخت باتریهای لیتیوم – یون را در محاسبات گنجانید.

در آلمان انستیتوی Institut für Energie- und Umweltforschung که مخفف آن IFEU میشود و معنای انستیتوی پژوهش بر روی انرژی و محیط زیست را میدهد، کار انجام اینگونه محاسبات را آغاز کرده است.

نتیجه برخی از محاسبات این انستیتو شگفت آور بود.

اگر مجموعه ای از نیروگاههای برق هسته ای، ذغال سنگی، گازی و برق تولید شده توسط نیروگاههای بادی و خورشیدی را به تناسبی که اکنون وجود دارد، مبنای محاسباتی قرار دهیم که انرژی مورد نیاز خودروهای برقی را فراهم میسازند، میانگین تولید دی اکسید کربن خودروهای برقی در مجموع کمی بهتر از خودروهای بنزینی ولی بدتر از خودروهای دیزلی میشود ( این ارقام مربوط به کشور آلمان هستند که در آن فرق تکنیکی فاحشی میان خودروهای برقی، بنزینی و دیزلی وجود ندارد، حتی تفاوت تکنیکی و مصرفی میان خودروهای کهنه و نو هم زیاد نمیباشد).

اریش هوپفنر مدیر انستیتو IFEU اظهار میدارد : از دید زیست محیطی، تفاوت فاحش میان خودروهای برقی و دیگر خودروها زمانی میتواند شروع شود که میزان مصرف برق مورد نیازی که جهت ساختن باتریهای خودرو برقی و دیگر چیزها استفاده میگردد، از نیروگاههای سبز تولید انرژی (برق خورشیدی یا برق بادی یا در برخی از کشورها برقی که از نیروهای آبشارها تهیه میگردد) بالا رود.

در اینجا نمونه مختصر شده ای از انجام اینگونه محاسبه را توضیح میدهم. چندی پیش کارخانه BMW مدل برقی خود را بنام Mini E عرضه کرد. در کاتالوگها حداکثر میزان مسافتی که این خودرو با باتری میتواند بپیماید 250 کیلومتر ذکر شده است. این مسافت را واقعا نیز میتوان با این خودرو پیمود اگر به تمامی فنون و ریزه کاریهای استفاده از گاز و ترمز و میزان سرعت و دیگر چیزها کاملا وارد باشید.

اما عملا چنین نیست، حداکثر مسافت حقیقی که میتوان از این خودرو انتظار داشت که بپیماید چیزی حدود 140 کیلومتر است.

توان باتری استفاده شده در این خودرو برابر با 35 کیلووات ساعت ( ن.ک. به تعریف ساده یک کیلو وات ساعت چیست؟ ) است که از این میزان تنها 80 درصد آن در بهترین شرایط استفاده میگردد یعنی 28 کیلووات ساعت.

BMW میگوید که مصرف خودروی برقی او بیست کیلووات ساعت برق در ازای هر صد کیلومتر است که آنرا میتوان مشابه با مصرف 2 لیتر بنزین دانست.

خودروی آزمایش شده Mini E اما مصرفی حقیقی برابر با 5،8 لیتر بنزین در صد کیلومتر را داشت که این بمعنای تولید 137 گرم دی اکسید کربن در هر کیلومتر است.

به این عدد بایستی 17 درصد دی اکسید کربنی که بر اثر ساخت خودرو تولید میشود، افزود که میشود 23 گرم. بدینوسیله خودروی Mini E در مجموع 160 گرم دی اکسید کربن در هر کیلومتر تولید میکند.

این عدد با رقمی که خریداران خودروهای برقی بر روی کاتالوگها مشاهده میکنند تفاوت زیادی دارد.

جریان درمورد دیگر سازندگان خودروهای برقی نیز متفاوت نیست. حتی خودروهای معمولی بنزینی و دیزلی نیز اعداد تولید دی اکسید کربنی که عرضه میکنند از واقعیات بدور هستند و این اعداد عرضه شده بر روی کاتالوگها را میتوان در شرایطی استثنائی که کمتر برای خریدار عادی میسر میشود یا اصلا هیچ میسر نمیشود بدست آورد و نه در شرایط رانندگی عادی.